RDA Kennisborging en Besluitvorming

Inleiding

In het project SLIM 3.0 (2012-2013, projectleider Joke Webbink) is door de FOBID-commissie en het GIIconsortium het voorstel geaccepteerd een klankbordgroep in te stellen. Uit het eindrapport:

4. Ondersteuning en ontwikkeling RDA
“Vragen over RDA kunnen worden gericht aan een Helpdesk RDA, die bij de KB zal worden ondergebracht. Via (webpagina’s van) de Helpdesk worden ook de bovengenoemde hulpmiddelen onderhouden. De regelgeving RDA bevindt zich nog steeds in een ontwikkelfase. Om deze ontwikkelingen goed te kunnen volgen en om inbreng te kunnen leveren aan de ontwikkeling van de regelgeving is deelname aan internationale gremia essentieel. Hiervoor wordt een klankbordgroep opgericht die door de KB wordt gecoördineerd. Oprichting van deze klankbordgroep zal in overleg met de huidige FCO worden uitgewerkt. Daarbij zal tevens vastgesteld worden wie organisator wordt van het jaarlijkse FCO congres.”

De opstart van de klankbordgroep is onderdeel van de projectopdracht van het project SLIM 3.1 2013 en is vervat in projectdoelstelling 4: Opstart van RDA ondersteuning op landelijk niveau (Helpdesk en RDA Commissie).

Deze notitie over de Klankbordgroep/RDA-commissie is uitgewerkt door de KB en OCLC en wordt voorgelegd aan de FCO.

Achtergrond

Op dit moment kent de FOBID de FCO, de FOBID Commissie Ontsluiting. Deze commissie houdt zich bezig met het brede terrein van ontsluiting van bibliotheekcollecties en meer specifiek met de regelgeving op het terrein van de formele en de inhoudelijke ontsluiting. De commissie is ook verantwoordelijk voor de ‘Regels voor titelbeschrijven’. Deze regels stammen uit de 80-er en 90-jaren, zijn gebaseerd op de ISBD en onder de verantwoordelijkheid van de FOBID in een twaalftal delen gepubliceerd.
De commissie houdt zich de laatste jaren ook bezig met het volgen van ontwikkelingen op het terrein van bibliografische ontsluiting in het algemeen en in het kader daarvan organiseert zij met succes een regelmatig terugkerende studiedag. De commissie heeft ook een belangrijke rol gespeeld in het stimuleren en aansturen van het onderzoek naar de mogelijkheid om van de nationale Regels voor Titelbeschrijven over te gaan naar RDA, de nieuwe internationale regelset voor het vastleggen van bibliografische informatie.
Naar aanleiding van de resultaten van het project SLIM 3.0 heeft de FOBID in februari 2013 op advies van de FCO ook het besluit genomen om in Nederland over te gaan van RT naar RDA.

Met de intrede van de RDA-regelgeving wordt dan ook afscheid genomen van de regels voor de titelbeschrijving. De belangrijkste taak van de FOBID Commissie Ontsluiting is daarmee komen te vervallen. Er is echter in toenemende mate behoefte aan een gremium waarin kennis van de voor Nederlandse bibliotheken relevante metadatastandaarden gebundeld is en beschikbaar is, voor aan de FOBID verbonden bibliotheken, zodat de standaarden goed en gestandaardiseerd kunnen worden toegepast. Tevens is er behoefte om de, in het kader van de RDA invoering door de Koninklijke Bibliotheek ingerichte, RDA Helpdesk te ondersteunen en een plaats te geven in de nieuwe internationale context. Die internationale context wordt gevormd door de RDA JSC, EURIG en de IFLA.

Voorstel

Voorgesteld wordt de FCO op te heffen, en een RDA Commissie in te stellen.

Doel van de RDA Commissie:

• Het borgen van de kennis van de toepassing van de RDA-regels in Nederland
• Ondersteunen van en klankbord zijn voor de RDA helpdesk
• Voorzien in de behoefte aan een Nederlands standpunt in vragen omtrent de toepassing van RDA. Deze vragen kunnen zowel van de werkvloer (via de RDA Helpdesk) komen als vanuit de EURIG, het Europees samenwerkingsverband ten behoeve van de implementatie van RDA
• Aansluiten bij internationale samenwerkingsverbanden op het gebied van RDA (EURIG, JSC, IFLA)
• Bijdragen aan de ontwikkeling van RDA

De taken van de RDA Commissie zijn:

• Zorgen dat relevante Nederlandse documenten beheerd worden en zijn opgenomen in de RDAtoolkit (Glossary, 10-stappen plan, etc)
• Het innemen van een Nederlands standpunt over de toepassing van RDA-regels, naar aanleiding van vragen van de RDA-helpdesk, of naar aanleiding van ontwikkelingen in de internationale bibliotheekwereld. (de commissie is adviserend en ondersteunend voor bibliotheken die RDA willen gebruiken; geen toezichthouder die er voor zorgt dat alle Nederlandse bibliotheken RDA gebruiken en dat ook correct doen)
• Het beantwoorden van vragen die vanuit de RDA-helpdesk komen en, indien relevant, het innemen van een Nederlands standpunt voor openstaande vragen.
• Beheer van het Nederlands RDA-profiel
• Participeren in EURIG, het bestuderen van de ingediende wijzigingsvoorstellen en het formuleren van een standpunt
• Het formuleren van RDA-wijzigingsvoorstellen ter bespreking en eventueel indienen bij Joint Steering Committee door EURIG
• Het organiseren van een jaarlijkse studiedag voor FOBID-leden

Nota Bene: De RDA helpdesk is het eerste aanspreekpunt voor de beantwoording van vragen over RDAregels. Als de RDA Helpdesk geen antwoord kan geven, dan kan er geëscaleerd worden naar de RDACommissie.

Organisatiestructuur RDA-commissie

De RDA-Commissie ressorteert onder de vlag van FOBID en wordt op voordracht van de KB samengesteld uit deskundigen op het terrein van de bibliografische regelgeving en ontsluiting uit Nederlandse bibliotheken die RDA of andere instellingen die bij het gebruik of de implementatie van de RDA betrokken zijn.

Het minimum aantal leden bedraagt vijf. De Koninklijke Bibliotheek is altijd lid. De commissie kiest zelf een voorzitter. De KB zorgt voor secretariële ondersteuning.

De commissie vergadert minimaal 1 x per jaar. Indien nodig, bijvoorbeeld omdat er vragen van de RDA Helpdesk op antwoord wachten, kunnen er aanvullende vergaderingen worden ingepland.

De RDA Commissie rapporteert jaarlijks aan het FOBID Bestuur.

De eerste RDA-commissieleden zullen benodigde procedures, in overleg met de RDA Helpdesk op papier zetten.